وال‌ پست

وال‌ پست

در این مقاله می خواهیم به این سوال پاسخ دهیم که وال‌ پست چیست ؟ انواع وال پست و دلیل استفاده از آن را شرح دهیم. یکی از روش هایی که برای مهار اجزای غیر سازه ای وجود دارد و مورد استقبال قرار گرفته، استفاده از وال پست است.

وال‌ پست چیست؟

مجموعه‌ ای از المان‌ های غیر سازه‌ ای غیر باربر هستند که بخشی از دیوار را تشکیل می‌ دهند. هدف اصلی در اجرای وال پست جلوگیری از تغییر شکل خارج از صفحه‌ دیوارهای غیر سازه‌ ای بوده و با نصب آن ها مقاومت دیوار در برابر زلزله افزایش می یابد. استفاده از این پروفیل منجر به افزایش استحکام دیوار ها و کل سازه می شود که به آن نگهدارنده دیوار هم گفته می شود.
از این وسیله در اجرای درب و پنجره های بزرگ ساختمان نیز استفاده می شود. بر این اساس اگر ابعاد درب یا پنجره بزرگ‌ تر از 2.5 متر باشد، اجرای وال پست و نعل درگاه اجباری خواهد بود.

انواع وال پست

این نکته قابل ذکر است که اجرای درست این وسیله تأثیر زیادی در کنترل خرابی دیوارها دارد. به طور کلی وال‌ پست ها از نظر جهت گیری نسبت به ستون به دو دسته زیر تقسیم می‌ شوند:

• وال‌ پست عمودی یا قائم
• وال‌ پست افقی یا تیرک

وال پست عمودی (وال پست قائم)

وال پست قائم به صورت H موازی با ستون یا عناصر عمودی دیگر در میان دیوار اجرا می‌ شود. حال شاید این سوال برای شما پیش بیاید که چرا وال پست قائم به شکل H است ؟!! دلیل شکل ظاهری این المان به این صورت است که بلوک های ساختمانی به راحتی درون آن قرار بگیرند و فراهم کردن مهار خارج از صفحه دیوار است.

وال پست افقی (تیرک)

وال پست افقی همانطور که از نام آن انتظار می رود یک المان افقی با مقطع فولادی یا بتنی است که ارتفاع آزاد دیوارهای بلند را کاهش می‌دهد. شاید اسم میلگرد بستر به گوشتان خورده باشد و آن را می‌توان به عنوان یک وال پست افقی در نظر گرفت. در دیوارها برای مهار کردن نیروی خارج از صفحه، از المان‌ های مسلح‌ کننده‌ ای به نام میلگرد بستر مورد استفاده قرار می‌ گیرند.

وال پست دیوار

وال پست دیوار برای تقویت دیوارهای باربر یا غیر باربر و جلوگیری از ترک‌خوردگی و شکست در برابر بارهای جانبی مانند زلزله و افزایش استحکام آن‌ها استفاده می‌شود. وال پست‌ ها که از بتن، فولاد یا ترکیبی از این مواد ساخته شدند، در ساختمان‌های بلند و مقاوم در برابر زلزله، نقش مهمی دارند. باید به این نکته توجه نمایید که اگر از بلوک سبک مانند بلوک هبلکس استفاده می کنید، نیازی به استفاده از وال پست یا میلگرد بستر ندارید.

اجرای وال پست

در آیین‌ نامه‌ 2800 ویرایش چهارم، در بند 7-5-3 ضوابط مربوط به اجرای دیوارهای غیر سازه‌ ای مورد بحث واقع شده است.

با توجه به این بند در حالتی که حداقل یکی از شروط زیر وجود داشته باشد، نیاز به اجرای وال‌پست قائم خواهیم داشت:

1. طول دیوار بیشتر از 6 متر باشد (6≤ L). لازم به ذکر است که این فاصله در برخی دستور العمل‌ها 5 متر ذکر شده است.
2. طول دیوار بیشتر از 40 برابر ضخامت دیوار باشد (40×t≤ L).

در رابطه با وال‌ پست افقی هم در آیین‌نامه‌ 2800 اشاره شده، در صورتی‌ که ارتفاع دیوار از 3.5 متر بیشتر شود، وال‌ پست افقی باید اجرا شود (3.5≤ L). در این رابطه هم علاوه بر مورد اول برخی دستورالعمل‌ها محدودیت 30 برابر ضخامت دیوار را منظور کرده‌اند. رعایت این نکات سبب می‌شود تا حد امکان، از تغییر شکل ‌های دیوار تحت نیروی زلزله جلوگیری شود.

چرا اجرای درست وال‌ پست اهمیت دارد ؟

برای پاسخ به این سوال زلزله کرمانشاه که سال 96 اتفاق افتاد، شاهد موثقی است. تا قبل از این زلزله‌ تصور عمومی این بود که در هنگام زلزله، تنها سالم ماندن المان‌ های اصلی سازه یعنی تیر، ستون و سقف‌ ها ضامن عملکرد مناسب سازه بوده و میزان خسارات ناشی از زلزله کم خواهد بود. اما واقعیت نشان داد که حتی در شرایطی که سازه پایدار بماند و به اعضای اصلی آن آسیبی وارد نشود، آسیب در اعضای غیر سازه ای مثل دیوار های پیرامونی، تیغه‌ ها، نماهای ساختمان، تاسیسات و … ممکن است عملکرد کلی سازه را زیر سؤال برده و آسیب‌ های اقتصادی و جانی جبران ناپذیری پدید آورد.

وال پست دیوار هبلکس

روش اجرای وال پست در دیوار بلوک سبک بر اساس نقشه محل ورق های اتصال به کف و سقف که مورد بررسی مهندسین قرار گرفته و مکان آن به طور دقیق مشخص شده، در مرحله بعد باید توسط نصب ورق ها اتصال انجام شود. وال پست به ورق های پایینی و بالایی جوش داده شود. سپس در یک طرف بلوک aac را به صورت کامل و در سمت دیگر قسمت وال پست از داخل بلوک ایجاد شود. اغلب در گذشته این روش یعنی استفاده از وال پست مورد استفاده قرار می گرفت ولی هنوز هم استفاده می شود. امروزه به جای استفاده از وال پست و میلگرد بستر، از بست های مکانیکی یا ” بست اتصالات سیپورکس ” استفاده می شود که مزایای زیادی نسبت به وال پست دارد.

استفاده از بست اتصال به جای وال پست

بست اتصالات بلوک سیپورکس دارای 3 اتصال جداگانه است که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند.

• بست اتصال تخت (MC1)

برای اتصال دو دیوار مجزا به هم مورد استفاده قرار می گیرد.

• بست اتصال ال قائم (MC2)

برای اتصال دیوار به دیوار، اتصال دیوارهای داخلی و خارجی و اتصال دیوار به بلوک قابل استفاده است.

• بست اتصال ال قائم فنری (MC3)

برای اتصال دو دیوار به هم، اتصال دیوار به سقف و اتصال دیوار به ستون کاربرد دارد.

حداقل سایز نبشی وال پست

حداقل سایز نبشی وال پست باید 5 سانتی‌متر باشد. همچنین میتوان از نبشی 4 سانتی متری نیز استفاده نمود که نیاز به اجرا توسط کارشناس خبره، نظارت اصولی توسط مهندس ناظر دارد، اگر حداقل سایز نبشی وال پست 5 سانتی متر باشد اصولا ضخامت نبشی باید 2 میلی متر باشد تا استحکم بیشتری داشته و بار وارد شده را تحمل نماید.

مزایای وال پست

وال پست مزایای مختلفی دارد که در ادامه به برخی از این مزایا اشاره خواهیم کرد.

• مقاومت در برابر زلزله
• افزایش مقاومت ساختمان
• پایدار سازی خاک
• افزایش ارزش ساختمان

معایب وال پست

همچنین وال پست دارای معایبی نیز میباشد که با توجه به مزایای وال پست و قابل قبول بودن معایب آن، میتوان این معایب را در نظر نگرفت، زیرا معایب وال پست تهدید جدی به حساب نمی آید، در ادامه به بررسی برخی از معایب وال پست میپردازیم:

• افزایش هزینه ساخت
• کاهش فضا
• نیاز به مهاربندی مناسب

برای جلوگیری از ریختن مصالح داخل منطقه اتصال و جهت درز انقطاع قابل استفاده است. استفاده از بست اتصالات فوق هزینه خیلی کمتری نسبت به مصالح مشابه دارد و نصب آن نیز آسان است. ما در این مقاله اشاره کردیم که وال‌ پست چیست ؟ انواع و اجرای وال پست و مطالب مرتبط با آن را ذکر کردیم. باعث دلگرمی ما خواهد بود که با خواندن این مقاله اطلاعات مفیدی کسب کرده باشید و نظرات خود را با ما در میان بگذارید.

 ما را در اینستاگرام siporex.ir دنبال کنید.